حیاط خلوت مجله تفریحی شامل جذاب ترین مطالب سرگرمی و سبک زندگی با “پریستو” مشهور ترین شعبده باز ایرانی بیشتر آشنا شویم
شعبده بازی در ایران آنطور که باید خبرساز نیست،ما امروز میخواهیم شما را با یکی ازمعروفترین شعبده بازهای ایرانی آشنا کنیم. «خلبان»، «دکتر»، «معلم» و «مهندس»؛ چهار شغلی بودند که اگر در بچگی از ما می پرسیدند می خواهی چه کاره شوی، معمولا یکیاز این شغل ها را میگفتیم.
اما بهروز کریمی، هیچ کدام از این شغل ها را دوست نداشت. او در نهایت به آرزوی کودکی اش رسید و شعبده باز شد. بهروز بدون داشتن هیچ مربی، نخستین اجرای رسمی شعبده اش را در ۱۴ سالگی در کویت برگزار کرد و بعدها به یک چهره تلویزیونی تبدیل شد. حالا عمو بهروز ۶۲ ساله با نام هنری «پریستو» به یکی از سرشناس ترین شعبده بازان کشور تبدیل شده که در داخل و خارج از کشور نیز اجراهای مختلفی داشته هست.
با این هنرمند آبادانی گفتگو کرده و از شغل عجیب شعبده بازی و ریزه کاری هایش پرسیده ایم، اینکه بازار شعبده در ایران به کدام سمت می‌رود و آینده این هنر در کشور ما به کجا ختم میشود.
نخستین باری که سراغ شعبده بازی رفتید، یادتان هست؟ اصلا چه شد که تصمیم گرفتید شعبده باز شوید؟
– علاقه من به شعبده به دوران گذشته از دبستان بر میگردد. در آن زمان فیلمهای هندی زیادی تماشا میکردم که در اغلب انها، جادوگرهایی وجود داشتند که نظر مرا بسیار جلب میکردند. یکبار در دوران مدرسه معلم از من پرسید «دوست داری در آینده چه کاره شوی؟» جواب دادم «جادوگر» «با خنده».
معلم به جای اینکه مرا دعوا کند، دستی به سرم کشید و با خنده گفت: «آفرین. با درس خواندن می‌توانی جادوگر خوبی شوی.» یادم هست که به دلیل همین حرف معلم، انگیزه ام برای درس خواندن و نمره بالا گرفتن خیلی اکثر شد. به یاد دارم که در آن زمان معرکه گیرها در بعضی محله ها، افراد زیادی را دور خود جمع کرده و گاهی شعبده هم اجرا میکردند.
روزی بعد از مشاهده اینکه خاک درون کلاه این شعبده باز به طلا تبدیل شد، به منزل رفتمو پس از کلی تلاش، توانستم ترفندی بیابم که خاک درون کلاهم را به طلا تبدیل کنم.اینکار را چندین بار برای خانواده انجام دادم و هر زمان از دفعه گذشته، ماهرانه تر بود. تقریبا ۹ ساله بودم که در یک مراسم عروسی، این شعبده را اجرا کردم و حتی آن زمان پنج تومان هم بعنوان هدیه یا شاید بعنوان دستمزد گرفتم.
پس نخستین درآمد شعبده بازی تان را در ۹ سالگی گرفتید؟
– بله. تدریجی اکثر هم شد. خانواده ما پر جمعیت بود و پدرم با فشار زیادی کار می‌کرد. با این حال برخلاف عموم آبادانی ها که در پالایشگاه کار میکنند و وضع مالی خوبی دارند ما وضع مالی مناسبی نداشتیم. ۱۴۴ ساله بودم که تصمیم گرفتم به کشور کویت بروم تا بتوانم کاری را دست و پا کنم.
شنیده بودم که سیرکی از ایالات امریکا به کویت آمده و چند شب اجرا دارند. آن موقع کویت فارسی زبان زیادی داشت اما این تیمی که از ایالات امریکا آمده بودند، کسی را نداشتند که بتواند فارسی صحبت کند. من جلو رفتم و با هر تلاشی که شده به آن ها این مفهوم را رساندم که من می‌توانم فلان نمایش شعبده را بازی کنم.
یستو
بعد از کمی پرسش و پاسخ بالاخره مرا پذیرفتند و به اتاقی پر از لوازم شعبده بردند که در همان لحظه اول ورود به اتاق چشمان متعجب من از مشاهده این همۀ اسباب شعبده گرد شد. خلاصه اینکه سه روز با این تیم اجرا داشتم و در هر اجرا تنها ۱۵ دقیقه به من وقت اختصاص می شد. با این حال وقتی به ایران برگشتم، توانستم با درآمد همین چند شب یک منزل بخرم
یعنی یک نوجوان ۱۴ ساله با سه روز اجرای شعبده توانست یک منزل بخرد؟ شاید من هم اگر جای شما بودم شعبده بازی را رها نمیکردم.
– همینطور هست «خنده». گرچه خانواده من با انجام شعبده مخالفت میکردند. با این حال من به این هنر ادامه دادم. گرچه در کنار هنر شعبده بازی، در شرکت نفت هم بعنوان کارمند مشغول بودم. من معتقدم هر هنرمندی دوره مخصوص به خود را دارد و پس از آن دوره بحبوحه کنار گذاشته میشود؛ بنابراین یک هنرمند باید در کنار هنرش یک شغل دائمی هم داشته باشد
تا امرار معاش خود و خانواده اش مختل نشود. در ایران، در باشگاه های نفت آبادان اجراهای متعددی داشتم. همۀ وقت} همه ی بلیط ها به فروش میرسید.در همان زمان بود که مطبوعات با این تیتر مرا خطاب کردند: «این جوان ایرانی با قدرت چشمانش شیشه را می شکند و فلزات را خم میکند».
برای نخستین بار که در یکی از باشگاه های نفت آبادان اجرا کردم، تمام درآمد حاصل از این اجرا صرف امور خیریه می شد. پس از اجرا رئیس باشگاه نزد من آمد و آن زمان ۵۰ تومان به من داد. وقتی پول را قبول نکردم، گفت پس چیزی از من بخواه که بعنوان هدیه به تو بدهم. از آنجایی که همه ی وقت آرزو داشتم کارمند شرکت نفت شوم، از او همین درخواست را کردم و طولی نکشید که من در بخش جوشکاری لوله های نفتی مشغول به کار شدم.
از نام هنری تان برای مان بگویید. «پریستو» به چه معناست؟
– وقتی کسی از من می پرسید چرا پریستو، جواب می دادم من در آینده تصمیم دارم دودختر داشته باشم به نام های پریسا و پرستو. پریستو تلفیقی از نام آنهاست. گرچه همان هم شد. در حال حاضر دو دختر به همین نام ها دارم. همین طور پرستو به زبان ایتالیایی هم معنای همان کلمه جادویی «اجی مجی لاترجی» هست.
اوضاع شعبده بازی در کشورمون را چطور ارزیابی میکنید؟ آیا میتوان بعنوان یک هنرمند درآمد خوبی با شعبده بازی دست و پا کرد؟
– تا حدود ۱۰ تا ۱۵ سال پیش اوضاع خیلی خوبی برای این هنر در کشورمون وجود داشت. در آن زمان حتی فرصت نمی‌کردیم پول های مان با بشماریم «با خنده» اما امروز تعریف چندانی ندارد.
چرا؟
– چون مدت زیادی هست که شعبده بازی به یک تجارت تبدیل شده هست. عده ای که چیز زیادی از این هنر نمیدانند، تنها با پوشیدن لباس شعبده باز، ظاهر خود را آماده میکنند و با وسایل چینی به صحنه می‌روند. شنیده اید که می‌گویند «طرف می‌داند اما نمی‌تواند؟» این مسئله حکایت حال اغلب شعبده بازهای این روزگار هست. نکته دیگر نام شعبده بازی هست. این واژه «بازی» شعبده باز را خراب کرده هست.
برای یک جشن معمولا به دنبال یک مجری مطرح و خواننده مشهور میگردند. وقتی هم که به سرگرمی بیننده فکر میکنند گاهی به سراغ شعبده باز می‌روند. در این جشن ها پولی که به مجری و خواننده میدهند خیلی اکثر از پولی هست که به مجری و خواننده میدهند، خیلی اکثر از پولی هست که به شعبده باز میدهند. همین مسئله گرایش جوانان را به شعبده بازی کم میکند.
آموزش شعبده بازی هم دارید؟
– سال ۶۲ بود که در شهر تهران، نخستین آموزشگاه رسمی شعبده بازی را به طور رسمی راه اندازی کردم. در آن زمان در ایران تعداد شعبده بازی های حرفه ای، کمتر از تعداد انگشتان یک دست بود. این آموزشگاه با استقبال ویژه ای همراه شد. چهار هزار هنرجو وارد این آموزشگاه شدند که در حال حاضر اغلب انها در نقاط گوناگون دنیا، استاد میباشند.
مثلا یکی از هنرجوهایم که اهل هشتگرد بود در حال حاضر در یکی از کشورهای اروپایی بعنوان بزرگترین شعبده باز آن کشور فعالیت میکند.یکی دیگر از بچه ها در سوئد در یک برنامه تلویزیونی برنامه اجرا میکند و همزمان پزشکی هم خوانده هست. خودم هم تاکنون در همه ی شهرهای ایران اجرا داشته ام و هنرجو تربیت کردم.
حدود ۲۳ سال هست که در سه مرکز گوناگون حضور دارم. یکی «انجمن هنرمندان سرگرمی های نمایشی»، «موسسه فرهنگی – هنری نشاط بهروز» و قدیمی ترین آن ها هم که «موسسه فرهنگی – هنری پریستو» هست که در آن به آموزش شعبده بازی به هنرجویان مشغول هستم.
یعنی هنوز خودتان هنرجو تربیت میکنید؟
– اگر کسی شعبده بازی انجام میدهد اما به دنبال ارتقای کارش باشد، راهنمایی هایی به او ارائه میکنم اما اینکه یک هنرجوی صفر کیلومتر را آموزش دهم، باید بگویم خیر.
بگذارید کمی بحث را به سمت تخصص شما بکشانیم. روش یا ترفند انجام یک بازی توسط شعبده بازها بعنوان برگ برنده نمایش شان هست، اما یک سری از بازی های قدیمی مانند غیب شدن دستمال در مشت دست، بین عموم لو رفته هست. این لو رفتن ها به فعالیت شعبده بازها لطمه نمیزند؟
– در انجمن بین المللی شعبده بازی که در ایالات امریکا دایر هست، قانونی وجود دارد که به شعبده بازها میگوید باید به دلیل افزایش نوآوری و خلاقیت، ترفند بازی های قدیمی را لو دهید. شعبده بازی سرشار از قوانین فیزیک، شیمی و ریاضی به همراه سرعت عمل و قدرت بیان هست. شعبده باز باید خلاقیت بالایی برای تهیه بازی های اخیر داشته باشد.
آیا تا به حال پیش آمده هست که در وسط اجرا، ترفند یک بازی را لو بدهید؟
– خیر. مگر اینکه برای بچه های مدارس بازی خاصی را اجرا کرده باشم. مثلا اگر در یک بازی از شمشیر بهره گیری کنم، کودک مدرسه ای که نمایش مرا میبیند، عاشق اینکار میشود؛ بنابراین من خودم را موظف می‌دانم که یک سری چیزها را به او توضیح دهم یا حتی ترفند بازی را لو بدهم تا به خودش آسیب نزند.
اکثر از چه ابزارهایی برای شعبده بازی بهره گیری میکنید؟
– ۲۵ سال هست که وقتی برای اجرا در فلان برنامه دعوت میشوم بدون هیچ گونه ابزاری روی صحنه می‌روم که همین مسئله تعجب همگان را بر می انگیزد. حتی بسیار پیش آمده که روی صحنه یا پشت رادیو به طور کاملا بداهه، بازی را طراحی و اجرا کرده ام. وقتی در رادیو برنامه اجرا میکنم، گذشته از شروع، به رانندگانی که صدای مرا می‌شنوند تذکر می‌دهم که ابتدا خودرو را پارک کنند، چرا که دقت و تمرکزشان از رانندگی سلب خواهد شد.
سبک بعضی از اجراهای من، به گونه ای هست که روشن دلان عزیز هم میتوانند با شنیدن آن به هیجان بیایند و لذت ببرند. از سال ۱۳۵۱ هم توانستم شعبده بازی «منتال» را ترتیب دهم. فعالیت هایی مانند متوقف کردن نبضم، هیپنوتیزم کردن تماشاچی و خم کردن فلزات با تمرکز از این قبیل اند. حتی گاهی با دهان بسته هم حرف میزنم «با خنده».
میمون عروسکی دارم به نام جودی. وقتی در خیابان آن را روی دوشم میگذارم و قدم میزنم، با دهان بسته حرف میزنم. کسانی که از کنارم رد می‌شوند با تعجب به من و جودی نگاه میکنند. «بلند میخندد»با دقت به اجراهای متعددی که در خارج از کشور داشته اید فکر میکنید در حین اجرای یک شعبده، چه فرقی بین مخاطب ایرانی با خارجی وجود دارد؟
– به طور کلی، من دوست دارم مردم و مخاطبانم بخندند. همه ی وقت وقتی نمایش هیجان انگیزی اجرا میکنم در لابلای نمایش، دیالوگ های خنده دار هم وارد میکنم؛ چرا که از شنیدن صدای خنده تماشاچیان لذت می‌برم. ایرانی ها خیلی سخت می‌خندند در حالیکه خارجی ها اینجور نیستند. از طرف دیگر ایرانی ها
خیلی عجله دارند که ببینند آخر شعبده چه میشود در حالیکه یک فرد خارجی معمولا از فرآیند یک نمایش لذت میبرد. به همین دلیل، یک هنرمند باید مخاطب خود را بشناسد.
شعبده بازی در کدام کشورهای دنیا، جایگاه بهتر و محبوب تری دارد؟
– اگر به کشورهای اروپایی و آمریکایی نگاه کنید، میبینید که به کودکان در مدارس و در اوقات فراغت شعبده و تردستی یاد میدهند. اگر در این کشورها به فروشگاه های فروش لوازم شعبده بازی نگاهی بیندازید، مردم عادی را میبینید که بسته به ایده شان، این لوازم را خریداری میکنند. اضافه بر این‌ها، در کشورهای عربی نیز شعبده بازی طرفداران زیادی دارد.
اگر دوست دارید میتوانید این سوال را جواب ندهید، اما احتمالا مخاطبان این گفت و گو دوست دارند بدانند که «پریستو»ی مشهور بابت اجرای هر برنامه شعبده بازی، چقدر درآمد دارد؟
– من برای هر اجرا در شهر تهران سه و نیم میلیون تومان و در شهرستان ها چهار و نیم میلیون تومان دریافت میکنم. زمان هر برنامه هم بین ۳۰ تا ۴۵۵ دقیقه هست.
♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥
⇐ کلیک کنید: مشاهده مطالب جدید و داغ امروز ⇒
♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥
